هر محتوا بسان محصولی است که به مخاطب عرضه می‌شود. با این رویکرد می‌توان برای محتوا نیز یک چرخه عمر در نظر گرفت. در ابتدا برای ساده‌تر کردن مفهوم چرخه عمر محتوا، با چرخه عمر محصول آشنا شوید.
- تولید
- معرفی محصول به بازار
- رشد
- بلوغ
- افول
چرخه عمر محتوا
برای محتوا دقیقا می‌توان این مراحل را در نظر گرفت و طول عمر محتوا را با چرخه عمر یک محصول مطابقت داد.
قبل از برشمردن مراحل چرخه عمر محتوا بهتر است تعریفی درست از آن ارائه دهیم.
چرخه عمر محتوا فرآیندی است که مجموعه تغییرات در زندگی هر محتوا از تولید تا حذف آن را دربرمی‌گیرد. به یاد داشته باشید که این یک چرخه حیات است، به این معنی که پایان سرمایه‌های دیجیتالی شما که در اینجا یک محتوا است، آغاز حیات یک محتوای دیگر است.
هر محتوایی که تولید می‌شود در واقع قصد دارد اطلاعاتی را به خواننده خود منتقل کند. در تعریف اطلاعات چند ویژگی بارز وجود دارد. مهمترین ویژگی برای یک اطلاعات ارزشمند زمان است. حالا این زمان در اینجا به چه معنایی است؟ زمان برای یک محتوا بسیار حیاتی است.
فرض کنید خبر سقوط هواپیمای اکراینی در ایران که چند ماه پیش در صدر اخبار بود، در زمان خودش در کل دنیا پیچید و هر نوع اطلاعاتی در آن مورد برای خوانندگان ارزشمند بود. امروز پرداختن به این خبر با اینکه اهمیت دارد اما از زمان خود گذشته و به اندازه خبرهای به‌روز دیگر اهمیت کمتری دارد. از این رو است که می‌گوییم یک محتوای مفید و مناسب در زمان مناسب خودش تولید و برای مخاطبان منتشر می‌شود.
بنابراین مانند یک انسان که عمری دارد، هر محتوا نیز عمری دارد که با گذشت زمان از بین می‌رود.
برای چرخه عمر محتوا شش مرحله دارد که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود.
- پیش تولید محتوا
- تولید محتوا
- انتشار یا عرضه محتوا
- ارتقا و ترویج محتوا
- به‌روزرسانی محتوا
- حذف محتوا
۱- مرحله پیش تولید محتوا (Conception Stage)
در این مرحله چرخه عمر محتوا به جستجو در مورد محتوایی که مد نظر است پرداخته می‌شود. در واقع در این مرحله کشف و تحقیق درباره محتوایی است که قصد نوشتن آن را داریم.
در مرحله پیش تولید محتوا باید بدانیم مخاطبان ما چه کسانی هستند و نیاز آنها چیست؟ نیازسنجی در مخاطب بسیار مهم است چون در این صورت در محتوای خود بر نیاز آنها تاکید می‌کنیم و با این کار محتوای ما خوانندگان بسیاری خواهد داشت.
در این مرحله از چرخه عمر محتوا می‌توانید برای بهتر پیش بردن کار این اقدامات را انجام دهید.
۱. در مورد موضوع مورد نظر تحقیقات گسترده انجام دهید.
۲. با کمک تحقیقات و اکتشافات انجام شده ایده‌پردازی کنید.
۳. اهداف و استراتژی‌های خود را از تولید این محتوا مشخص کنید و توسعه دهید.
۴. محتوایی ایجاد کنید که به سؤالات مخاطبان پاسخ دهد و نظر آنها را جلب کند.
۲- مرحله تولید محتوا (Creation Stage)
دومین و اصلی‌ترین مرحله از چرخه عمر محتوا مرحله تولید آن است. در این مرحله بعد از انجام تمام کارهای مقدماتی به نوشتن محتوا بپردازید. در این مرحله وقت آن رسیده که نیاز و اولویت‌های کاربران را به محتوایی با کیفیت تبدیل کنید.
مرحله تولید محتوای با کیفیت به شما کمک می کند تا وبسایت خود را با انواع محتوای با کیفیت و جذاب و سبکی که کاربرانتان می‌شناسند و می‌پسندند و به آن اعتماد دارند مزین کنید.
۳- مرحله انتشار یا عرضه محتوا (Publishing)
در این مرحله پس از تولید محتوا باید یک مرور کلی بر محتوای نوشته شده داشته باشیم و آن را منتشر کنیم.
این مرحله از چرخه عمر محتوا که به آن گردش کار تولید محتوا نیز گفته می‌شود، زمانی است که تمام تلاش‌های شما شکوفا و تعامل با مخاطب آغاز می‌شود.
این نکته را فراموش نکنید که پس از انتشار محتوا کار شما به پایان نرسیده و این تازه اول راه برای اقدامات تاثیرگذار بعدی است. پس آن را رها نکنید و بازخوردها را بررسی کنید. مطابق با این بررسی‌ها محتوای خود را در مراحل بعد به روزرسانی کنید.
۴- مرحله ارتقاء و ترویج محتوا (promotion)
محتوای تولید شده ممکن است بعد از گذشت مدتی در وبسایت شما هم‌چنان زنده باشد، اما خوانندگان از وجود آن محتوا در وبسایت شما مطلع نباشند.
اینجاست که تاکتیک‌های تبلیغاتی به کار می‌آید. این مرحله از چرخه عمر محتوا با اقدامات مختلفی انجام می‌شود تا محتوای قدیمی دوباره بازدید بگیرد و یا محتوایی تازه تولید شده به درستی به مخاطبان معرفی شود.
در زیر به برخی از این اقدامات اشاره شده است.
- ترویج محتوا به وسیله انتشار در شبکه های اجتماعی و لینک‌دهی به آن محتوا
- ترویج محتوا به وسیله ایمیل مارکتینگ و ارسال خبرنامه‌ها
- ترویج محتوا به وسیله رپورتاژ آگهی با توجه به هر موضوعی
۵- مرحله به‌روزرسانی محتوا (Content Maintenance)
برای اطلاع از وضعیت محتوایی که تولید کردهاید از ابزارهایی مانند Google Analytics استفاده کنید. با استفاده از این ابزارها خواهید دید محتوای شما چقدر خوب عمل کرده است. اینجاست که بازخوردهای کاربران به اتفاقات خوبی برای شما و وب‌سایتتان منجر می‌شود.
در این ابزارها معیارهایی مانند بازدید از صفحه، مدت زمان حضور کاربر در صفحه، تعداد صفحات بازدید شده، آمار ارجاعات از صفحات دیگر و شبکه‌های اجتماعی و نرخ تبدیل قابل مشاهده است. بنابراین اطلاعات خوبی می‌توانید از این ابزار به دست آورید.
این نکته مهم را فراموش نکنید که یک محتوای با کیفیت باید همواره به‌روز و زنده باشد. برای این کار باید مدام محتوای خود را به‌روزرسانی کنید و مطابق با گذشت زمان در آن تغییراتی به وجود آورید.
در بعضی موارد، به‌روزرسانی محتوا مرحله پایانی چرخه عمر محتوا است و هیچ گاه مرحله حذف کردن صورت نمی‌گیرد. این مساله به موضوع محتوای تولید شده بستگی دارد. یک سری از محتواها قابلیت این را دارند که سال‌های سال در صفحات اول نتایج جستجو بمانند.
۶- مرحله حذف محتوا (Content Retirement)
این مرحله پایانی چرخه عمر محتوا برای همه محتواها اتفاق نمی‌افتد. در مورد محتواهایی که ماهیت خبری دارند یا مربوط به زمان خاصی هستند این مرحله انجام می‌شود. برای مثال یک خبر با عنوان “شرایط اخذ یارانه در سال ۹۷” را در نظر بگیرید.
این خبر در زمان خودش از اخبار مهم بوده است اما در حال حاضر درسال ۹۹ کارایی خود را از دست داده است. یا مطلبی با عنوان “قیمت تور کیش در نوروز ۹۱” دقیقا همین شرایط را دارد و کاری که برای آن می‌توان کرد حذف آن از وبسایت است.
سخن آخر
پس تحت شرایطی خاص می‌توانیم به حذف محتوا و ارشیو آن اقدام کنیم.
در آخر با توجه به موارد گفته شده این نکته را فراموش نکنید که محتوایی تولید کنید که همواره به‌روز باشد تا بتواند در هر زمانی مخاطبان خود را جذب کند و برای سایت شما بازدید بگیرد.
